مواد زائد جامد به مجموعه مواد ناشي از فعاليت‌هاي انسان و حيوان كه معمولاً جامد بوده و به‌صورت ناخواسته و يا غيرقابل استفاده دور ريخته مي‌شوند اطلاق مي‌گردد.‌ اين تعريف به‌صورت كلي در برگيرنده همه منابع، انواع طبقه‌بندي‌ها، تركيب و خصوصيات مواد زائد بوده و به سه دسته كلي زباله‌هاي شهري، زباله‌هاي صنعتي و زباله‌هاي خطرناك تقسيم مي‌گردند.
تخليه مواد زائد جامد و مايع (زباله و فاضلاب) در محيط به‌وسيله جاري شدن آب‌هاي سطحي اعم از جويبارها، رودخانه‌ها و ديگر آب‌هاي حاصل از بارندگي به نقاط مختلف موجب انتشار آلودگي مي‌گردند و‌اين در حالي است كه متاسفانه در بعضي از شهرهاي ما دفع بي‌رويه زباله اكثراً به‌وسيله تخليه مواد به جويبارها صورت مي‌گيرد و يا دفن غير بهداشتي آن در سراشيبي‌ها و ديگر اماكن كه مخالف ضوابط حفاظت آب‌هاي زيرزميني است انجام مي‌شود كه از نظر ضوابط بهداشت محيط كاملاً خطرناك است.
جمع‌آوري و دفع مواد زائد جامد يكي از مشكلات اصلي است كه طراحان و برنامه‌ريزان شهري در بسياري از كشورهاي در حال توسعه با آن روبرو هستند. توده‌هاي زشت مواد زائد، كانال‌هاي روباز پرشده از مواد زائد و آبگذرهاي مسدود شده به‌وسيله زباله و ديگر فضولات، همگي نشان‌دهنده ‌اين موضوع است كه ساكنين بسياري از شهرهاي در حال توسعه در معرض بيماري‌هاي منتقله توسط پاتوژن‌ها و پارازيت‌هاي موجود در ‌اين مواد زائد، مزاحمت‌ها و مخاطرات ناشي از آن قرار دارند.
شناخت و بررسي كمي و كيفي زائدات از بنيادي‌ترين بخش‌هاي مديريت مواد زائد جامدات به حساب مي‌آيد. داده‌هاي حاصل از ‌اين مرحله اولين گام در مديريت صحيح تمامي مراحل مديريت خصوصاً كاهش، بازيابي و بازيافت و دفع مواد زائد صنعتي به‌شمار مي‌رود. در يك سيستم مديريت جامع، آگاهي داشتن از ميزان توليد زباله و درصد اجزاي تشكيل‌دهنده مواد زائد جامد، مهمترين پايه برنامه‌ريزي صحيح است. نرخ (ميزان) توليد مواد زائد جامد و درصد اجزاي مربوط به آن تابع پارامترهاي مختلفي همچون شرايط اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، موقعيت جغرافيايي، آب و هوا، ميزان بازيابي و بازيافت زباله و ساير فاكتورها مي‌باشد. بدين خاطر نمي‌توان بدون تامل و برنامه‌ريزي و بدون در نظر گرفتن شرايط خاص هر منطقه و ويژگي‌هاي اختصاصي فيزيكي و شيميايي مواد زائد پروژه‌هاي انجام شده در كشور‌هاي پيشرفته را شبيه‌سازي نمود. لذا برآن شديم تا با گردآوري مجموعه‌اي از روش‌هاي استاندارد و مناسب آناليز و تجزيه مواد زائد جامد، منبع مناسبي در دسترس علاقمندان، اساتيد و دانشجويان گرامي قرار دهيم.